Reshuffle the Deck, de titel verwijst naar opschudden, naar een kentering, naar vernieuwing. United Cowboys, het performance-gezelschap uit Eindhoven, toont waar het al jaren goed in is. Reshuffle the Deck een krachtige melange van dans, beweging, chaos, beeldende kunst, muziek en film waarbij het handig zou zijn als de toeschouwer ook ogen in de rug zou hebben. Maar nieuw, nee, dat is het niet.
Het was stilletjes rond het gezelschap van choreograaf Pauline Roelants en beeldend kunstenaar Maarten van der Put. Corona maakte ze onzichtbaarder al waren de twee met regelmaat in het buitenland en werkte ze in hun eigen arthouse met jonge dansers aan nieuw werk. Reshuffle the Deck is het resultaat daarvan, met dansers als Florencia Martina, Reinaldo Ribeiro en Hanne Schillemans. De presentatie is te zien in het Parktheater in de thuisstad van de Cowboys.
Glazen wand
Dat de dansers eindelijk weer naar buiten willen, dat ze willen uitbreken, blijkt meteen bij de eerste scène. Het publiek loopt één voor één door een smalle doorgang, met een glazen wand die uitkijkt op de tuin van het Parktheater. De performers kussen de glazen wand, likken het glas en kijken verlekkerd naar buiten. Ze mogen weer, ze willen weer, maar al te graag.
Na de gang is er de zaal. Het publiek loopt rond en ontdekt een danseres die aan een touw aan een wand bungelt, verderop is doek met een projectie van een bewegende performer.
Even omdraaien en dan is er ineens een scherm met daarvoor een naakte performer. Ze tekent op een scherm dat ze in haar hand houdt en het lijkt alsof die tekening op het grote scherm achter haar verschijnt. Mogelijk is dat ook zo, mogelijk is het suggestie, bij de Cowboys weet je het maar nooit.
Massagetafel met een beer
In de zaal staat een bank, ook een massagetafel met daarop handschoenen, laarzen en veren. Ze zijn leeg, maar dat duurt niet lang. Een performer trekt de handschoenen aan, klimt op de tafel en speelt met een berenpak alsof die beer zijn geliefde is.
Eleni Ploumi klimt op de bank die rechtop staat. Ze hangt eraan, kronkelt eromheen en gebruikt de staande bank als katheder. Ze bromt, roept, het klinkt onsamenhangend, maar het beeld van een redevoering is overduidelijk. Een andere danseres klimt op kratten en beweegt hoog boven de hoofden van het publiek.
Een projectie van kijkende mensen op een groot scherm trekt de aandacht, net als een plateau met daarop grote objecten die doen denken aan religieuze beelden van natuurvolkeren. De performers bewegen de objecten langzaam voort en een parade trekt door de zaal.
Angstig, schokkerig
Deel 2 van Reshuffle the Deck is aan de andere kant van de zaal. Met het publiek op de tribune bewegen de zeven dansers traag, zoekend, uitdagend, angstig en schokkerig. Het lijkt dat xe willen praten, dat ze iets willen zeggen, maar er komt geen geluid uit hun keel. Ze zijn naakt, kwetsbaar, hartverscheurend eerlijk en puur.
Op de achtergrond, op een scherm, zijn beelden te zien van redevoerders, van politici, van dictators, van machthebbers. Dat ziet er angstig uit. En welhaast nog angstiger zijn de menigten die kritiekloos applaudisseren: menigten op straat, menigten in een parlementszaal, soldaten in uniform.
Reflectie
United Cowboys toont beelden, de interpretatie is aan de kijker. Er zijn veel beelden, zo mogelijk nog meer verhalen. Toch lijkt deze performance een reflectie op de huidige tijd, op de onrust in de samenleving, op de oorlog in Oekraïne waarbij machthebbers en schreeuwers het hoogste woord voeren en aan de touwtjes trekken.
De kunst wordt nauwelijks gehoord, terwijl kunstenaars als geen ander de vinger op de zere plek weten te leggen, als geen ander ontwikkelingen zichtbaar kunnen maken en als geen ander het licht laten schijnen op wat ongemakkelijk is. Maar kunst is kwetsbaar, kunst is naakt.
Chaotisch en confronterend
In 2018 vierde United Cowboys het 25-jarig bestaan met een grote show in the Philipszaal van het Parktheater. Ook Reshuffling the Deck is in die zaal en de vorm van het stuk doet denken aan de jubileumvoorstelling, al is het stuk kleiner, minder spectaculair, maar net zo chaotisch en confronterend.
Aan het eind verandert de sfeer: de dansers reanimeren elkaars gebruiken elkaars voet als telefoon om een hulpdienst te bellen. Dat is luchtig, bijna slapstick. Kunst is dus toch krachtig, kunst geeft de tijdsgeest weerwoord.
Het belangrijkste: de Cowboys zijn terug. Met hun eigen stijl en hun eigen theatrale vorm. Tussen alle onheilstijdingen door is dat het beste nieuws.
Reshuffle the Deck.
Foto: United Cowboys
Gezien: Parktheater Eindhoven