Verkeer, festivals, uitgaan. Muziek, sirenes, getoeter, boren, graven, geschreeuw. In de stad is altijd rumoer. Die drukte trekt me, maakt me nieuwsgierig. Maar ik ben ook uitermate blij met de stilteplekken in de stad. Sommige mensen zoeken stilte in een kerk en dat snap ik wel, al heb ik niet zo veel met de boodschap die daar wordt verkondigd. De stilte en de leegte zijn er bijzonder aangenaam. Ook de kunst biedt zo zijn stilteplekken in Tilburg, zoals de Toren van Stro in de LocHal.
Bill Viola
Eerst een oude bekende. In de Pont is een klein kapelletje. Zo noem ik dat tenminste. Het is het werk The Greeting van de Amerikaanse kunstenaar Bill Viola. Het is een video- en geluidsinstallatie die je in het Tilburgs museum kunt bekijken in een kleine, vrijwel afgesloten ruimte voor maximaal enkele personen.
Oranje gewaad
De film toont de ontmoeting tussen twee vrouwen, bekenden van elkaar. Ze keuvelen in een steegje, maar de band wordt drastisch verstoord al een derde vrouw in een oranje gewaad in beeld komt. Ze valt een van de vrouwen in de armen, waardoor de de andere gesprekspartner volledig buitenspel staat. Elke beweging, elke emotie wordt uitvergroot omdat de beelden zijn vertraagd.
De film duurt tien minuten, de handeling is in werkelijkheid nog geen minuut. Het videowerk van Bill Viola is gebaseerd op een zestiende-eeuws schilderij van Jacopo da Pontormo. Daarop is te zien dat Maria aan Elizabeth vertelt dat ze in verwachting is,
Ik kan gretig lange tijd naar dit werk kijken. Keer na keer, loop na loop. Ik ken de emoties en handelingen, maar het werk verveelt me nooit. Waarschijnlijk omdat de video-installatie een ervaring op zich is. Het leidt mij in naar binnen, en ik ervaar de stilte. Van mij mag de stad wel meer van dergelijke plekken ontwikkelen.
Toren van Stro
Inmiddels heb ik er weer een gevonden. Het is een tijdelijke stilteplek en ik loop er de komende tijd vast regelmatig naar toe. Het is een installatie van strobalen die is te vinden in de LocHal als onderdeel van de expositie Van Hier en Verder, een tentoonstelling met werk van talentvolle jonge kunstenaars. Hay Structure is de titel van de constructie.
Daniel Arthuus maakte een toren van strobalen met een ingang, dus je kunt naar binnen. Wel goed bukken. In de toren is een bankje , gemaakt van een strobaal. Arthuus heeft iets met stro. Zo maakt hij ook terrastegels met een laag van stro.
Zijn Toren van Stro is gebaseerd op een eerder werk dat hij maakte in het noorden van Spanje. Hij wandelde de Camino de Santiago en zag onderweg kerken en kathedralen. In het open landschap, de landerijen, ontdekte hij stapels met strobalen. Het deed hem denken aan monumentale gebouwen, aan plekken voor contemplatie. Daar maakte hij een fotoserie met de titel Hay Cathedral.
Vol hoofd
Dit ter informatie. Ik vind het heerlijk om in die strotoren te gaan zitten. Gewoon even alleen met mezelf. Nadenken,. Ervaren. Stilte. Dat is rustgevend. Het leegt mijn te volle hoofd.
De geur van het stro brengt me als vanzelf bij mijn jeugd. Ik ben opgegroeid in een dorp, tussen de boerderijen, de koeien, de paarden en de weilanden waar in het voorjaar werd. gehooid. Het was een genot om de boer te helpen. Om de zware balen op de platte kar te gooien. Het kriebelen van het hooi, de geur, de zon die in mijn herinnering altijd scheen. Puur geluk.
Nostalgie?
Vast.
(Tot en met 14 november zou je mij hier kunnen tegenkomen. Daarna is de expositie voorbij)
