Apocalyptische sciencefiction, Oosterse martial art, Griekse mythologie, een diepere laag over de verhouding tussen kind en ouders: in ‘Holly Goosebumps’ van Het Zuidelijk Toneel komt dat moeiteloos bij elkaar. En dat gecombineerd met verwijzingen naar films door middel van soundtracks, handelingen, sfeer, beelden en quotes.
‘Make me wanna horse laugh…’. Wie western ‘The Hatefull Eight’ van Quentin Tarentino heeft gezien, zal het citaat tijdens de voorstelling herkennen. Ook filmklassiekers als ‘Pulp Fiction’, ‘Lord of the Rings’, ‘E.T’, ‘Forrest Gump’ en ‘Reservoir Dogs’ zijn bronnen. Zo is ‘Holly Goosebumps’ van Het Zuidelijk Toneel niet alleen een boeiend, dynamisch en soms hilarisch stuk, het is ook een feestje voor filmliefhebbers.
Film inspireert Ada Ozdogan
‘Holly Goosebumps’ is gemaakt door de veelbelovende theatermaker Ada Ozdogan. Zij maakt de komende jaren meerder voorstellingen bij Het Zuidelijk Toneel. Dat doet ze in lijn met eerdere voorstellingen als ‘Grace’ (een satire op een western) en ‘The Returned’ (sciencefiction) die zij maakte bij Theater Rast. Film inspireert haar, met name het werk van Tarentino, films met geweld en vervreemdende, snoeiharde dialogen.
Holly Goosebumps is een meisje van achttien dat wordt opgevoed door twee vaders die allebei Bill heten. Bill, het doet meteen denken aan Tarentino’s actiefilms ‘Kill Bill’ over een vrouw die haar belager gaat vermoorden. Holly, die ook gaat vechten en wil moorden (klappen noemt ze dat), wordt gespeeld door Alicia Boedhoe. Dat doet ze losjes en gecontroleerd. Zij draagt deze voorstelling overtuigend en ze heeft voortreffelijke acteurs om zich heen.
Les in zwaardvechten
In het begin van de voostelling krijgt Holly les in zwaardvechten van haar vader Bill de Samoerai. Tevreden is hij niet, het moet beter. En daar is een reden voor, zo blijkt al snel. Holly is een halfgodin, haar vaders vonden haar in een ei tussen het stro in de huifkar. Zij heeft een zware opdracht. De mensheid leeft grotendeels in het donker, de maan is verdwenen en zij moet die maan terughalen. Begin er maar aan.
In fantasierijke films en in sciencefiction kan veel. Op het toneel ook, zo toont Ozdogan. Ze brengt de sfeer van actiefilms naar het theater. Rook speelt een belangrijke rol, voortdurend wordt rook het podium opgeblazen, de spelers verdwijnen er soms in. Het filmische in de voorstelling is voortdurend herkenbaar. Een knip met de vinger van een tegenspeler, een zwaai met de arm in het luchtledige van een godin, en Holly kukelt vanuit het niets omver of rolt plots over de grond.
Hysterisch orakel
Holly gaat op reis, ze heeft een queeste. Tijdens de tocht die haar leven zal veranderen, ontmoet ze bij een kampvuur Philip, een slimme sterveling die graag dicht bij de goden wil komen en optrekt met Holly. Hij adviseert haar om contact te zoeken met het orakel. In zijn ogen zijn orakels verslaafd gemaakte junks. Het orakel wordt gespeeld door Julia Ghysels die er een hysterisch karakter van maakt: haren voor het gelaat, wankel op de benen door haar trance en met stemvervorming. Zij speelt later ook de godinnen Athene en Lamastu. Die Lamastu, godin van kindersterfte, ook een mannenverkrachter, blijkt de moeder van Holly te zijn. ‘Een bad apple evil godness’, aldus Philip. Athene en Prometheus zijn de oma en opa van Holly. Niet bepaald een veilige familie. Opa en oma hebben de mensen gemaakt, Lamastu wil de mens vernietigen.
De teksten zijn soms grof
Het toneel is klein, een beperkte oppervlakte en een decor is er niet. Het stuk ontwikkelt zich met vaart, scènes gaan gladjes in elkaar over. Van de bovenwereld naar mysterie en de onderwereld, de overgangen zijn geloofwaardig. De teksten en dialogen zijn vaak grof. Het woord ‘fak’ komt vaak voorbij. Het is de manier van communiceren in de films van Tarentino die Ada Ozdogan zo weet te waarderen. Behalve de regie schreef zij ook het script. ‘Wat de kanker fak is dit voor familie?!’, scheldt Holly grofgebekt. Even eerder zegt ze: ‘En dan voelt het everything everywhere all at once’, een verwijzing naar de film met dezelfde titel waarin een vrouw in een ander universum terecht komt.
In de voorstelling zijn veel dubbelrollen. Gilles Biesheuvel speelt een van de vaders, een mooie verschijning met pruik en kostuum, maar ook de ijdele Philip. Louis van der Waal is Bill de Samoerai, het doldwaze dansende type Fluffy en Prometheus. In een bijzonder komische scène staat hij als de titaan Prometheus vastgebonden aan een schavot, de armen wijd gespreid naar links en rechts, met in de ene hand een sigaret en de andere een aansteker.
Onder de oppervlakte
‘Holly Goosebumps’ is energiek, verhalend, spannend, soms doldwaas, maar het stuk blijft niet alleen maar aan de oppervlakte. De verhouding tussen ouders en kind keert als thema nadrukkelijk terug. De bezorgdheid van ouders waardoor ze hun kind voortdurend beschermen, de hoge verwachtingen die ouders van hun kinderen hebben, loyaliteiten, pijnlijk losbreken, op eigen benen staan, tragische familiedrama’s en familiegeheimen, alles wordt aangestipt, zonder er veel woorden aan vuil te maken.
In de voorstelling wordt gewerkt met boventiteling omdat Athene en Prometheus in een scène Frans met elkaar spreken. Waarom Frans? Dat is niet duidelijk, maar het werk wel vervreemdend. Ook het taaltje van het aanstekelijk grappige type Fluffy, een naakthond, is onnavolgbaar. Dat is niet erg, al gaat de maffe scène waarin Holly dat wezen ontmoet wel iets te lang door.
FOTO'S: Sofie Knijff
