Acrobaten die steeds opnieuw op hun handen gaan staan, de balans bewaren en met beide benen in de lucht enkele meters afleggen. Dan even met de voeten aan de grond om vervolgens weer opnieuw te beginnen. Weer de handen op de grond, weer de benen kaarsrecht omhoog. Een uur lang. Kan een mens dat? De negen acrobaten van het Franse circus Collectif D'equilibristes presteren het schijnbaar onmogelijke. Wat zijn die getraind, wat een beheersing.
Hun imponerende voorstelling Le complexe de l'altruche (het struisvogelcomplex) is een meesterlijk vertoon van kracht, kunde, souplesse en samenwerking, en dat in een prachtige, uitgebalanceerde choreografie. En struisvogels, de titel voorspelt het al, ja die zijn er ook. Die zijn grappig.
Wat wordt er in Frankrijk bijzonder hedendaags circus gemaakt, op een hoog niveau. Dat bewijst Collectif D'equilibristes op Festival Circolo in Tilburg. Deze equilibristen, zeg maar evenwichtskunstenaars, vormen sinds 2014 een collectief. Ze doen alles samen, ook achter de schermen, dat zie je vaak in het hedendaags circus.
Benen en tenen strekken
In Le complexe de l'altruche zijn veel scènes waarin de negen acrobaten samen optrekken en synchroon bewegen. Dat gebeurt vrij vroeg in deze voorstelling. Na een korte komische scène waarin een acrobaat die op zijn handen gaat staan door een trainer op harde manier wordt aangemoedigd nog harder zijn best te doen, de tenen nog meer te strekken, laten de negen zien waar die intensieve training toe kan leiden.
Ze lopen in formatie van links naar rechts over het podium en terug. Steeds springen ze op hun handen en lopen zo een stukje om dan weer op de voeten te landen. Na een paar meter staan ze weer op hun handen. Dat is prachtig gechoreografeerd. Het ene moment lopen de negen naast elkaar, dan in groepjes van vier en vijf achter elkaar en tegenover elkaar. Het beeld verandert, de acrobatiek blijft voortreffelijk.
Verbluffend spektakel
Aan het slot van de voorstelling keren die formaties terug, negen acrobaten naast elkaar. Nu bewegen ze van voor naar achter, richting het publiek en weer terug. Het tempo wordt opgevoerd, de muziek is opzwepend. Het is ongelooflijk om te zien dat deze artiesten na een uur hard werken nog zoveel kracht bezitten.
Wat een verbluffend spektakel, beresterk uitgevoerd. Dat mensen dit kunnen. Het is ontegenzeglijk krachtig, maar zeker geen krachtpatserij, de uitvoering is evenwichtig, beeldend en poëtisch.
Een handstand op één hand, dat kunnen de artiesten ook. Zo staan ze met drieën naast elkaar, ieder op één hand en vormen met hun benen geometrische figuren.
Kop in het zand
Laten we het over de struisvogel hebben. Laten mensen zien wie ze werkelijk zijn, wat ze in huis hebben of steken ze liever hun kop in het zand? Dat thema keert terug. De artiesten worden uitgedaagd om zich volledig te laten zien.
Die struisvogels lopen regelmatig over het podium. Dat is een prachtige vondst. Behalve dat de artiesten geweldig op hun handen kunnen lopen, veranderen ze net zo gemakkelijk in struisvogels. De rug gebogen, een arm naar achteren tussen de benen als een staart en de andere arm de lucht in. Dat beeld doet meteen denken aan een struisvogel, zeker als de hand zo is gevormd dat de lijkt op de kop van die Afrikaanse loopvogel.
De acrobaten lopen in groepjes als struisvogels in het rond, maken geluiden en af en toe worden ze door een boer gevoerd of gemaand achter de omheining te gaan. Dat is erg grappig, al wordt het iets te ver doorgevoerd. De menselijke struisvogels keren meerdere keren terug.
Over elke pose is nagedacht
De evenwichtskunstenaars voelen zich ook thuis op hoogte. Dat blijkt als de vloer vol staat met canes, dat zijn paaltjes met daarop kleine ronde plateaus, net groot genoeg om daar de hand op te plaatsen.
Een acrobaat loopt op zijn handen over dertig, veertig van die circusattributen. Even later leggen drie acrobaten met gespreide benen hetzelfde parcours af. Het oogt alsof over elke beweging, elke pose is nagedacht. Elke andere spreiding van de benen laat weer een andere vorm zien.
Hoge piramide
De artiesten weten de spanning te breken met humor. Als de paaltjes op een rij staan dan lopen twee mannen, als administrateurs, langs de palen. "Ja, dat is een grote, een grote, die is medium, die is klein, die is weer groot." Gortdroog, dus grappig. Nog verrassender en komischer is de scène waarbij de artiesten de paaltjes op elkaar stapelen en zo een hoge piramide bouwen.
De verwachting wordt opgevoerd. Gaan ze daar straks echt op balanceren? Een orkest van drie muzikanten komt op, even maar, de tijd moet worden gevuld, want de toren moet nog hoger. Valt die hoge stapel dan niet om? Met al dat gewicht? Ja, die toren valt om. Maar dat doen de acrobaten zelf, met opzet. Het publiek is op het verkeerde been gezet. Niemand is van plan om er bovenop te klauteren. De acrobaten bouwen wel een menselijke toren als twee artiesten op hun handen staan, met hun voeten tegen elkaar. Een derde artiest klimt daarop en maakt ook een handstand.
Met gespreide armen
Als het lijkt dat de verrassing niet groter kan zijn, dat alle trucs zijn vertoond, dan staat een acrobate minutenlang op haar handen. Ze beweegt haar benen, spreidt die, waardoor het lijkt alsof je naar het bovenlichaam van een persoon kijkt die zijn armen wijd spreidt en oogt als een redenaar.
Ook drie andere acrobates zetten het publiek op het verkeerde been. Ze staan op beide handen en gaan met hun hoofd langzaam richting het publiek. De lange haren van de artiesten bengelen naar beneden, waardoor mannen met baarden verschijnen.
Hoog niveau
Steeds keren de handstands terug. In allerlei poses, in allerlei variaties. In een groep, in duo's, trio's, solo. Wat een indrukwekkend, betoverend spektakel. Wat een ongelooflijk hoog niveau.
Don't do this at home. Nou ja, die pose van de struisvogel, die is het proberen waard.
Collectif D'equilibristes, nog te zien op Festival Circolo in Tilburg. Zaterdag 14 oktober (15 uur) en zondag 15 oktober (15.30 uur). Daarna in Frankrijk en Zwitserland.
FOTO'S: Jostijn Ligtvoet Fotografie
