In een ronde tent

Bitbybit, de titel van het duet is treffend, speelt in een ronde, witte tent, met een constructie van houten balken. Een ronde piste is er niet, wel een lange plank over de hele lengte van de tent, een soort catwalk. Zeker een meter boven de vloer. Die plank is amper breed genoeg om met tweeën naast elkaar te bewegen Het publiek zit aan weerszijden van die catwalk, dichtbij de twee acrobatische broers. Dat is intiem, niets ontgaat.

De lengte van de kabel verandert gaandeweg de voorstelling. Is die kabel in het begin vijf, zes meter lang. Halverwege het stuk wordt die ingeruild voor een keten karabijnhaken. Het brengt de broers Simon en Vincent dichterbij elkaar. Letterlijk én figuurlijk.

Fladderende vlinder

En het kan nog korter. Aan het eind van het stuk is de kabel zo kort dat het lijkt alsof de lippen van de broers elkaar raken, waarschijnlijk gebeurt dat ook. Ze draaien hun armen waardoor ze versmelten tot een wapperend organisme. Dat roept het beeld op van de fladderende vlinder uit het oude circus.

Bitbybit is een prachtige combinatie van circus en dans. De broers hebben ervaring met die mix. Beiden zijn betrokken bij Collectif Malunés, het circusgezelschap dat jaren geleden is ontstaan uit een innige samenwerking tussen studenten van de circusopleiding in Tilburg.

Katachtige sprongen

Malunés ging in eerdere voorstellingen in de circustent de hoogte in en dat doen de broers in Bitbybit ook. Aan hun bit. Een van de broers zit in de nok van de tent, hij is aan zijn mond omhoog gehesen. De ander klimt met grote, katachtige  sprongen via de houten spanten naar boven.

Schok gaat door de tent

Eenmaal in de nok bij zijn broer lijkt hij te vallen. Hij kan zich net redden door zijn tanden in de broekspijp van zijn broer te zetten. Daar zal vast een hoop vernuft aan te pas komen dat de toeschouwers niet ziet, maar het werkt uitstekend. Er gaat een schok door de tent. En dat is niet de enige schok, want de risico’s schakelen zich aaneen. Ook als de twee uit de nok van de tent afdalen

In Bitbybit lukt het de broers om met een oude techniek wonderlijk circus te maken, maar het is meer dan dat. Het is ook een stuk over blindelings vertrouwen, over nabijheid en een enorme broederliefde. Wederzijds respect, zorg voor elkaar, het spat ervan af. Een top-act. En hoe riskant het er ook uitziet, navraag leert dat alle bewegingen overdacht en uitermate gecontroleerd worden uitgevoerd. 

Nog een Tilburgse connectie: Piet van Dycke

Het stuk dat is gemaakt door Collectif Malunés en MovedbyMatter toert door Europa en is ook te zien op Festival Circolo in Tilburg. Daar staat nog een voorstelling met een Tilburgse connectie: Exit van Piet van Dycke, de Vlaming studeerde choreografie op de Dansacademie in Tilburg.

Exit, een overtuigende ratrace

Het decor van Exit is een stellage, twee verdiepingen hoog, met deuren. Het lijkt de facade van een gebouw, met twee vooruitspringende gevels aan weerskanten en een gevel in het midden die iets naar achteren ligt. Drie deuren zijn zichtbaar, maar er blijken vijf deuren te zijn. Drie aan de voorzijde, twee aan de zijkant.

De performers komen vanuit de zaal naar de stellage gewandeld. Met een flinke pas. Ze lopen door een deur naar binnen, gaan door een andere deur naar buiten en weg zin ze. Dat herhaalt zich. Deur open, deur dicht, het is het beeld van een klucht, maar nu zonder flauwe humor, maar met enorm veel acrobatische energie en snelheid.

De dagelijkse worsteling

De mannen zijn onderweg, zoeken elkaar op, openen deuren voor elkaar, gooien deuren voor elkaars neus dicht. Dit is een intense strijd en een metafoor voor de ratrace waar veel mensen dagelijks mee worstelen.  

Eigenlijk is het ook een weergave van de hedendaagse samenleving. Wie is welkom, wie niet? Wie mag meedoen, wie komt voor een gesloten deur? Ook de deuren aan de zijkant zijn van belang. Als een performer uit zo’n deur helt wordt hij opgevangen, de keer daarop teruggeduwd of door de tegenoverliggende deur naar binnen geworpen.

Repeterende muziek

De vele deuren, de snelheid van de acties, deze choreografie ontrolt zich in een vliegende vaart. En dat op de golven van meditatieve, repeterende muziek.

Een draaiende plaat

De performers breiden de bewegingen en patronen uit en dan blijkt dat deze installatie veel meer mogelijkheden biedt. De mannen klimmen erbovenop, springen er af en dan wordt duidelijk dat het middelste deel van de gevel kan bewegen. Het is een draaiende plaat. Om op te springen, om aan te hangen, om op te balanceren. Dat is spectaculair, het is een mix van acrobatiek, dans en evenwichtskunst op hoogte. Erg overtuigend. De installatie biedt veel mogelijkheden en alles wat mogelijk is wordt getoond.

Eén kan niet zonder de ander

De boodschap van de voorstelling is glashelder: de mannen hebben elkaar keihard nodig om hun evenwicht te bewaren, om die beweging te maken die ze willen maken. De een kan niet zonder de ander. Daar komen ze steeds meer achter. Een knappe voorstelling, iets te clean dat wel en gaandeweg een tikkeltje voorspelbaar.

Circumstances, het gezelschap van Piet van Dycke, speelt de voorstelling op uiteenlopende locaties. In het theater, buiten, maar ook in een kerk, zoals in het Vlaamse Aalst. Het publiek zat daar op de harde kerkbanken. Bitbybit was ook in Aalst te zien tijdens festival Cirk!.